Geen advieskosten bij betalingsproblemen
Volgens de AFM mag het provisieverbod geen belemmering zijn om klanten met betalingsproblemen te helpen.
Mede als gevolg van de slechte economische omstandigheden krijgen huishoudens het financieel zwaarder. Dit leidt steeds vaker tot betalingsproblemen bij de hypotheek, aldus de AFM, die aanbieders al eerder opriep om klanten met betalingsproblemen actief te benaderen. De AFM ziet ook dat aanbieders graag het initiatief nemen om hiervoor een oplossing te zoeken.
De toezichthouder zegt geregeld vragen van aanbieders te krijgen die worstelen met de vraag of zij klanten die in betalingsproblemen zitten als gevolg van het provisieverbod een rekening moeten sturen voor het advies dat zij hierover geven. “Het provisieverbod wordt als een grote belemmering ervaren om klanten te benaderen en om tot een passende oplossing te komen, aldus de AFM, die benadrukt dat de wet niet vereist dat aanbieders huishoudens met betalingsproblemen of concreet voorzienbare betalingsproblemen een rekening sturen. “Bij deze klanten is het belangrijk om rond de tafel te zitten om meer inzicht te krijgen in zijn financiële positie en te kijken of er mogelijkheden zijn om iets aan de hypotheek, de inkomens- of bestedingenkant te veranderen, zodat er weer lucht ontstaat. Aanbieders of intermediairs kunnen hierover gewoon het gesprek aangaan met klanten zonder een rekening te sturen. Deze werkzaamheden vinden in beginsel plaats in het kader van beheer.”
In het algemeen geldt voor aanbieders dat werkzaamheden in het kader van beheer niet onder het provisieverbod vallen. “Als een advies gericht is op de totstandkoming van een overeenkomst is er geen sprake van beheer meer en ontstaat de plicht om een rekening te sturen. Hiervan is, naar de mening van de AFM, in ieder geval sprake wanneer het advies is gericht op wijziging van de productsamenstelling. Voor het oplossen van betalingsproblemen of concreet voorzienbare betalingsproblemen bij een hypotheek is dit vaak niet nodig.
Als het toch nodig is om een nieuwe overeenkomst te sluiten dan stelt de AFM zich op het standpunt dat de werkzaamheden die hiervoor nodig zijn ook niet in rekening hoeven te worden gebracht. Het is evident niet in het belang van de klant, en ook niet reëel om in dit soort probleemsituaties een rekening te sturen.”
De AFM zal de komende tijd de effecten van het provisieverbod op de beheerfase van lopende overeenkomsten monitoren en als nodig in overleg met de markt inspelen op onwenselijke situaties.