Financiering woning met erfpacht lastig
Bij ruim een kwart van de financieringsaanvragen voor woningen op particuliere erfpacht blijkt dat de erfpachtovereenkomst niet voldoet aan de criteria. Bijvoorbeeld omdat de contracten éénzijdig door de verpachter kunnen worden aangepast.
Door deze situatie is geen inschatting te maken van de toekomstige lasten van een erfpachter en wordt verantwoorde financiering onmogelijk. Dat blijkt uit een evaluatie van de criteria voor financiering van erfpacht door banken, makelaars, notarissen, Vereniging Eigen Huis en belangenbehartigers van pachters en verpachters.
Makelaars die consumentonvriendelijke erfpachtcontracten onder ogen krijgen, adviseren hun klanten om af te zien van een hypotheekaanvraag en daarmee van de koop van de betreffende woning. Het aantal ondeugdelijke erfpachtcontracten ligt daardoor naar verwachting aanmerkelijk hoger.
Uit de evaluatie blijkt dat er bij de helft van de contracten nader onderzoek door de bank nodig is en dat in 25% van de gevallen het contract dient te worden aangepast. De oplossing van veel problemen rond particuliere erfpacht ligt dus in aanpassing van contracten.
Het is dan ook essentieel dat verpachters hun verantwoordelijkheid nemen en contracten zodanig aanpassen dat ze de erfpachter duidelijkheid geven over zijn toekomstige lasten. En zo ook in aanmerking komen voor financiering. Daarnaast is nog maar de vraag of de kosten van erfpacht gelet op de huidige economische situatie nog wel aansluiten op de werkelijkheid.
Het kabinet zou daarbij kunnen helpen door erfpachters wettelijk te beschermen, zoals bijvoorbeeld ook bij huurders gebeurt. Daarnaast zou de wet zo aangepast moeten worden dat het voor erfpachters mogelijk wordt om de rechter te laten oordelen over de erfpachtconstructie.
Omdat erfpachtcontracten als complexe financiële producten kunnen worden aangemerkt, is toezicht van de AFM gewenst. Daarmee kan worden voorkomen dat er erfpachtcontracten worden afgesloten die niet aan de wettelijke regels voldoen en die het belang van de consument schaden.